Pracując, otrzymujemy wynagrodzenie, które określane jest również jako pensja zasadnicza. Jej wysokość ustalamy w porozumieniu z pracodawcą przed podpisaniem umowy. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby ustalona początkowo pensja została powiększona o różne świadczenia, np. premie. Zarówno pracodawców, jak i pracowników nurtuje nie raz pytanie o to, czy tego typu dodatki do wynagrodzenia muszą być opodatkowane?
Jakie są rodzaje premii?
Zacznijmy od podstaw, a więc rodzajów premii, jakimi może obdarować nas pracodawca. Istnieją dwa rodzaje premii pieniężnej – uznaniowa oraz regulaminowa. Ta pierwsza przyznawana jest wyłącznie z dobrej woli pracodawcy. Zasady przyznawania tego typu dodatków do wypłaty nie muszą być jasne, zazwyczaj otrzymują je pracownicy, którzy zdaniem przełożonych szczególnie na nie zasłużyli. Istotne jest to, że pracownik nie może rościć sobie prawa do takiej premii, nawet jeśli jego zdaniem tego typu nagrody nie są przyznawane w sposób nieuczciwy. Pracodawca nie może przy tym dopuszczać się dyskryminacji swoich pracowników, udzielając nagród, gdyż do reguluje już Kodeks pracy.
Premia regulaminowa natomiast przyznawana jest zgodnie z zasadami opisanymi w regulaminie danej firmy lub organizacji, czy też w obowiązującym regulaminie wynagrodzeń. Aby ją otrzymać, należy spełnić określone warunki, a samo przyznanie lub zaniechanie przyznania takiej premii może podlegać kontroli. Oznacza to, że pracownik, który spełnił wszystkie wymagania pracodawcy dotyczące przyznania premii regulaminowej, może dochodzić jej wypłacenia na drodze sądowej. Niewypłacenie tego rodzaju premii traktowane jest tak samo, jak niewypłacenie wynagrodzenia zasadniczego. Przykładowe rodzaje premii regulaminowych (nazywanych też roszczeniowymi), to:
- premia za staż pracy,
- premia za pracę w warunkach szkodliwych,
- premia za pełnioną funkcję,
- premia za kierowanie zespołem pracowników.
Czy premia jest opodatkowana?
Wróćmy teraz do pytania postawionego w tytule artykułu. Kwestie związane z przyznawaniem premii regulują zapisy art.105 Kodeksu pracy, natomiast w przypadku podatków należy sięgnąć do treści art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT). Zgodnie z nim, zarówno premia uznaniowa, jak i roszczeniowa (regulaminowa) stanowi przychód ze stosunku pracy, a więc podlega opodatkowaniu. Oznacza to, że pracodawca jest zobowiązany do pobrania zaliczki na podatek dochodowy od wypłaconej premii. Zaliczka ta jest uzależniona od progu podatkowego i wynosi 18% lub 32%. Wysokość premii wyraża się w kwocie brutto.
Czy premia musi mieć formę pieniężną?
Większość pracowników najwyżej ceni premie pieniężne, jednak pracodawcy mogą doceniać swoich pracowników także w inny sposób. Premie uznaniowe mogą przyjmować formę np. nagród rzeczowych, w tym bonów, kart podarunkowych, upominków, czy kart prepaid. Ponadto nagrody uznaniowe to również dyplomy, listy gratulacyjne, pochwały, czy odznaczenia.
A od takich nagród typu karta podarunkowa się nie płaci podatku? Wydaje mi się, że też… Jak dla mnie podatków jest za dużo. No, a już nowy ład znowu namiesza… Szkoda gadać! A z podatków to tylko podwyżki dla posłów i dziś dla członków rady polityki pieniężnej. Strach się bać, co dalej!
Prawda!
Ja dostaje premie ze mam 2 grupę inwalidzką ale dla mnie to jest chore żeby jeszcze pobierać podatek od tego. Pracodawca korzysta na mojej grupie a mi nic za to nie daje tylko premie 200 zł i do tego 40 zł podatku wlicza do nadgodzin. Na leki nie bo się nie należy
Nie do końca to jest chore. Z punktu widzenia ustawodawcy, gdyby premia nie była opodatkowaną to ludzie kreciliby wały. Tzn. pensja zawsze byłaby minimalna + ileś premii nieopodatkowanej. Ale z drugiej strony, często konstrukcja naszego prawa zwłaszcza podatkowego w niczym nam nie pomaga jako obywatelom. Proszę nie wierzyć w ulgi, polski ład itd. Pieniądze na ten ,,dobrobyt” skądś są brane. Tu nam oddadzą 500, ale 1000 zabiorą z czegoś innego. Niestety tak to działa w Polsce